شیوهنامه محاسبه قیمت پایه زنجیره فولاد در بورس کالا که روز گذشته ابلاغ شد، به صورت یکطرفه و به زیان انتهای زنجیره ارزش فولاد نهایی شده است که می‌تواند تبعات نامطلوب جدی را برای تولیدکنندگان نوردی به همراه داشته باشد.
احمد امین‌فر، دبیر انجمن نوردکاران فولادی ایران درباره اثر دستورالعمل مربوط به شیوه محاسبه قیمت پایه زنجیره فولاد در بورس کالا که روز گذشته ابلاغ شد، به «تریبون نورد» گفت: دستورالعمل و شیوهنامه مصوب شده نکات منفی زیادی دارد و چه بسا که با بهم‌ریختگی و متعاقب آن رکود بازار همراه خواهد بود.
به گفته امین‌فر نخستین نکته منفی مربوط به ابلاغیه مزبور این است که قیمت پایه را براساس میلگرد اعمال کرده‌اند، این در حالی است که میلگرد، مشتریان متنوع و متفاوتی دارد و بهتر بود تصمیم‌گیر و سیاست‌گذار برای تعیین قیمت پایه زنجیره فولاد از بقیه زنجیره بهره می‌برد.
دبیر انجمن نوردکاران فولادی در توضیح این مطلب اظهار کرد: مصرف کننده نهایی براساس برآوردی که از آینده دارد، به دنبال خرید محصول نهایی با قیمت پایین‌تر است و این اتفاق در بخش پایانی زنجیره یعنی همان محصول نهایی (میلگرد) اتفاق می‌افتد، در حالی که در همان برهه زمانی ممکن است محصول میانی زنجیره (شمش) با قیمت بالاتری فروخته شود که همین مسئله می‌تواند زیان تولیدکننده در انتهای زنجیره را به دنبال داشته باشد.
این فعال فولادی در ادامه افزود: دوم اینکه، مصرف کننده نهایی به دلیل اینکه با ظرفیت‌های پایین‌تر قصد خرید را دارد در بورس کالا حضور نمی‌ِیابد و با تنوع بیش‌تر در بیرون از بورس نیاز خود را تامین می‌کند که همین مسئله می‌تواند فشار بیش‌تری روی تولیدکننده در انتهای زنجیره بیاورد. تجربه میدانی سال‌های گذشته نشان داده که کمتر از 20 درصد میلگرد در بورس به فروش رفته است و در واقع تنها بخشی از شرکت‌های وابسته به دولت و خصولتی بودند که برای تجارت در بورس کالا اقدام به خرید کردند و مصرف کننده نهایی و مشتری دائم عملا در بورس حضور جدی نداشته است.
به گفته امین‌فر، تولیدکننده نهایی به دلیل اینکه هزینه‌های متفاوت و متفرقه‌ای همچون نیروی انسانی، بدهی بانکی و سایر هزینه‌ها را دارد به همین دلیل مجبور است برای تامین مواد اولیه و نیاز خود، کالا یا محصول میانی را با هر قیمتی بخرد و این در حالی است که خودش مجبور است بدون لحاظ هزینه‌هایش، محصول را با قیمت پایین‌تر (بدون لحاظ هزینه تمام شده) بفروشد و این به معنای این است که تولیدکننده با چالش‌های عدیده دیگر مواجه می‌شود. به نظر می‌رسد با ابلاغ این دستورالعمل و شیوهنامه، تبعات جدی نامطلوبی در انتظار زنجیره ارزش فولاد به خصوص انتهای زنجیره باشد.
دبیر انجمن نوردکاران فولادی با بیان اینکه براساس دستورالعمل‌های قبلی مابه‌التفاوت قیمت شمش و میلگرد 16 درصد بود، اکنون به 11.8 درصد می‌رسد، عنوان کرد: این شیوه محاسبه قیمت پایه زنجیره فولاد می‌تواند کارخانه‌ها و تولیدکننده‌ها در انتهای زنجیره را با فشار بسیار زیاد و چه بسا با زیان جدی مواجه کند. اگر چه به نظر می‌رسد این مابه‌التفاوت براساس رقابت شمش ممکن است حتی به 6 تا 10 درصد هم برسد.
به گفته امین‌فر اهدافی که از دستورالعمل مزبور ناشی می‌شود بیش‌تر در راستای حمایت از محصول‌های میانی و ترویج نوعی خام‌فروشی است که تنها به حمایت بخشی از زنجیره پرداخته و سایر بخش‌ها را رها کرده است.
دبیر انجمن نوردکاران فولادی ایران تاکید کرد: دستورالعمل شیوه محاسبه تعیین قیمت پایه زنجیره فولاد در بورس کالا براساس واسطه‌گری‌هایی که میان برخی از ارکان ذی‌نفع و تصمیم‌گیر در دولت بوده‌اند، نهایی و ابلاغ شده و عملا نظری از انجمن تخصصی نوردکاران فولادی ایران گرفته نشده است.
به گفته امین‌فر شیوهنامه ابلاغی به صورت یکطرفه مصوب شده و به زیان بخش انتهایی زنجیره ارزش فولاد است و می‌تواند باعث کاهش تولید در انتهای زنجیره و با توجه به چالش‌های متعدد دیگر نوردکاران، چه بسا که حتی نابودی صنعت نورد شود.